Cúng Giao thừa như thế nào ? Cách chuẩn bị mâm cúng giao thừa cho đúng.

Cúng giao thừa như thế nào là đúng ?  Trong Tâm thức của con người Việt Nam, Cúng giao thừa  đêm 30 tết là một nghi thức tạm biệt những gì năm củ đã qua và chào đón một năm mới với những điều tốt đẹp sẽ đến với gia đình. Chính vì vậy nghi lễ cúng giao thừa cũng đặc biệt tươm tất và nghiêm trang.  Mời các bạn theo dõi bài viết của VNDay chúng tôi để biết cụ thể hơn nhé.

I. Ý Nghĩa Của Việc Cúng Giao Thừa.

Cúng giao thừa đã là nét văn hóa lâu đời và quan trọng mỗi dịp tết đến xuân về. Thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới là khoảnh khắc rất đặc biệt với mỗi người. Phong tục này như một hình thức xóa bỏ đi những điều không vui của năm cũ, chào đón một năm mới bình an, suôn sẻ với nhiều điều tốt đẹp đang đến cho bản thân, gia đình và bạn bè.

Mâm cúng giao thừa đại diện cho một bữa tiệc ấm cúng tiễn đưa các vị thần linh đã chăm sóc và bảo vệ gia đình trong năm qua. Không chỉ vậy, đây là cũng như buổi lễ tiếp đón các vị thần mới sẽ đến và gắn bó với gia đình trong năm mới sắp đến. Do đó, lúc cúng giao thừa, gia chủ nên chuẩn bị mâm cúng đầy đủ, trang trí dễ nhìn, trang nghiêm, để mong những điều tốt đẹp sẽ đến với gia đình.

lễ cúng giao thừa còn được xem như là lễ đuổi ma quỷ. Bởi theo quan niệm người xưa, trong quá trình chuyển giao công việc với nhau, các vị thần mang theo binh lính đến nhà. Đây cũng là lúc trừ tà xua đuổi ma quỷ tốt nhất. Ngoài ra, cúng giao thừa cũng là lúc cúng rước ông bà tổ tiên về chơi lễ Tết, đoàn viên vui vẻ bên gia đình, con cháu.

II. Chuẩn Bị Mâm cúng Giao Thừa như thế nào là đúng.

Chuẩn bị mâm cúng với những lễ vật cần thiết. Nghi thức cúng giao thừa thường được thực hiện ở cả hai nơi là: Trong nhà và ngoài trời. Vì vậy, mâm cúng giao thừa sẽ có những đặc điểm khác nhau, bạn nên chú ý để chuẩn bị đồ cúng chính xác nhé. Vậy cúng giao thừa như thế nào? Cần những gì? Cùng tìm hiểu ngay nhé.

2.1 Mâm cúng giao thừa ngoài sân.

Cúng giao thừa ngoài trời, bạn có thể cúng mâm lễ chay hay lễ mặn đều được hết nhé. Việc này tùy thuộc vào kinh tế của mỗi nhà. Cụ thể hơn về những lễ vật cần chuẩn bị cho cả mâm cúng chay và mặn như sau.

2.1.1 Cúng giao thừa như thế nào – Mâm cúng đồ chay

Mâm cúng đồ chay gồm những lễ vật khá đơn giản và không cầu kỳ, cụ thể như sau:

1. Hoa
2. Tiền vàng mã
3. Đèn/nến
4. Trầu cau
5. Bánh kẹo
6. Hương (3 – 5 nén)
7. 1 chén rượu
8. 1 chén nước
9. Nước ngọt/bia đóng lon
10. Mũ giấy cánh chuồn
11. Sớ cúng quan Hành khiển
12. 1 đĩa xôi
13. 1 đĩa muối
14. 1 đĩa gạo

Cách bày mâm cúng đồ chay

Bạn nên sắp xếp và bày mâm cúng một cách hợp lý, trang nghiêm. Đặc biệt, gia chủ nên đặt mâm cúng theo hướng Đông – hướng của Thần Tài. Hoặc đặt theo hướng Nam đại diện cho Hỷ Thần. Bạn nên bày lễ vật cúng giao thừa như sau:

• Bước 1: Lấy một chiếc bàn thật vững chắc, tiếp đó trải một tấm vải sạch ra rồi đặt một chiếc mâm lên.
• Bước 2: Trình bày mâm lễ vật cúng giao thừa.

1. Đặt phần xôi, bánh kẹo, mứt vào giữa chiếc mâm, tiếp theo để tiền vàng, muối, gạo kế bên.
2. Lấy rượu đặt trước mâm đồ cúng.
3. Nước ngọt, bia để ở bên trái mâm lễ vật.
4. Tiếp đó, đèn/nền đặt ở bên phải mâm lễ.
5. Đặt bình hoa, mũ cánh chuồn và sớ khẩn nằm ở bên cạnh mâm cúng.
6. Thắp hương cháy đặt xuống mâm hoặc gia chủ có thể cắm vào chén muối hay bát gạo đều được.

2.1.2 Mâm lễ cúng giao thừa đồ mặn.

Mâm lễ giao thừa đồ mặn sẽ có thêm các món mặn nhưng một số lễ vật cúng vẫn sẽ giống với bên mâm cúng chay. Cụ thể như sau:

1. 1 con gà trống luộc.
2. 1 chiếc bánh chưng (hoặc 1 đĩa xôi gấc).
3. 1 khoanh giò lụa.
4. 1 đĩa hoa quả.
5. Vàng mã.
6. Trầu, cau.
7. Đèn/nến.
8. 1 đĩa gạo.
9. 1 đĩa muối.
10. 1 chén rượu.
11. 1 chén nước.
12. 1 mũ cánh chuồn.
13. 1 lọ hoa tươi.
14. 3 – 5 nén hương.​

Cách bày mâm cúng giao thừa đồ mặn.

• Bước 1: Tương tự bước đầu tiên như chuẩn bị mâm cúng chay, bạn cũng lấy một chiếc bàn vững chắc, trải khăn rồi đặt mâm lên.
• Bước 2: Trình bày mâm lễ cúng giao thừa đồ mặn

1. Gà: Lấy một bông hồng đỏ đặt vào miệng gà, đặt dĩa gà sao hướng đầu quay ra bên ngoài vành mâm. Bên nên đặt dĩa gà nằm ở giữa chiếc mâm.
2. Bánh chưng: Bóc lá bánh ra bỏ đi, tháo dây bánh nhưng không cắt và đặt dĩa bánh bên cạnh dĩa gà.
3. Xôi gấc: Nếu nhà bạn có cúng xôi, hãy đặt dĩa xôi ở vị trí của bánh chưng nhé.
4. Giò lụa: Lột vỏ bỏ đi, cắt giò thành từng lát vừa nhưng đừng cắt nhỏ, đặt vào trong đĩa nhỏ và để ở bên đĩa bánh chưng.
5. Trái cây: Sắp hoa quả theo hình thức mâm ngũ quả và để ở phía sau đĩa bánh chưng và gà.
6. Vàng mã với trầu cau bạn đăt ngay trên vành mâm.
7. Lấy gạo, muối để vào đĩa hoặc chén nhỏ, đặt kế bên dĩa trái cây.
8. Đèn hoặc nến cũng để bên cạnh đĩa hoa quả.
9. Rượu, nước đặt ở trước mâm cúng.
10. Còn mũ cánh chuồn để ở bên cạnh hoặc sau mâm cúng (nếu như mâm còn chỗ đặt).
11. Lọ hoa tươi để ở cạnh.
12. Lúc thắp hương cháy có thể cắm ở chén gạo, muối, dĩa xôi hoặc đặt dưới mâm lễ.

2.2 Cúng giao thừa như thế nào – Mâm cúng trong nhà.

Tùy vào mỗi vùng miền mà các lễ vật cũng như cách bày mâm lễ cúng giao thừa sẽ khác nhau. Dưới đây chính là cách thực hiện mâm cơm cúng của 3 miền như sau:

2.2.1 Mâm cơm cúng ở miền Bắc.

Người miền Bắc thường chuẩn bị mâm cơm cúng giao thừa với những món ăn truyền thống, gồm 4 bát 4 đĩa. Nếu như gia đình tổ chức cỗ lớn có thể chuẩn bị mâm cúng khoảng 6 bát, 6 đĩa hoặc 8 bát, 8 đĩa. Một số món ăn thường thấy trong các mâm cúng miền Bắc như:

• Móng giò hầm măng lưỡi lợn, bóng nấu thập cẩm, mọc, miến nấu với lòng gà.
• Đĩa thường để xôi, bánh chưng, giò xào, thịt đông, thịt luộc, nộm, dưa muối, nem rán.

2.2.2 Mâm cơm cúng giao thừa ở miền Trung.

Mâm cơm cúng miền Trung sẽ hơi khác bởi nó gồm cả bánh chưng lẫn bánh tét. Bên cạnh đó, mâm cơm cũng có một số món ăn khác với miền Bắc như:

1. Giò lụa Huế.
2. Dưa món
3. Gà bóp rau răm.
4. Thịt đông.
5. Thịt luộc.
6. Măng khô hầm
7. Miến.
8. Cá chiên
9. Chả giò (ram).

Ngoài ra, ở một số địa phương tại miền Trung, nhiều nhà còn nấu thêm một số món khác như: Gỏi bao tử, xà lách gân bò, cuốn diếp gỏi ngó sen, chả tôm, nem lụi… Có thể nói mâm cúng của miền Trung có đầy đủ các món ăn và khá là cầu kỳ.

2.2.3 Mâm cơm cúng giao thừa miền Nam

Khác với 2 miền còn lại, miền Nam có khí hậu khô và nắng nóng hơn, nên các mâm cúng cơm của người miền Nam thường chuộng các món nguội hơn. Cụ thể hơn mâm cúng giao thừa của người miền Nam như sau:

1. Canh măng tươi.
2. Canh khổ qua nhồi thịt.
3. Thịt kho tàu hay còn biết đến là thịt kho trứng.
4. Đĩa dưa giá.
5. Củ kiệu ngâm.
6. Bánh tét kèm củ cải ngâm nước mắm.
7. Gỏi tôm thịt.
8. Chả giò.

Bên cạnh những món chính, mâm cúng giao thừa của 3 miền còn có những món khác như: Mâm trái cây ngũ quả, đĩa trầu cau, chén muối, gạo, 3 – 5 ly trà, đèn dầu, vàng mã, bình hoa cúng, bánh mứt…

III. Thời Gian Cúng Giao Thừa Như Thế Nào ?

Thời gian cúng giao thừa ngoài trời: sau khi đã chuẩn bị mọi đồ cúng đầy đủ, bạn sẽ bắt đầu tiến hành nghi lễ vào thời khắc kết thúc năm cũ (12h đêm vào ngày 30 tháng chạp). Lúc này, gia chủ sẽ tiến hành thắp hương, cầu khấn các vị thần mong những điều tốt đẹp.

Gia chủ có thể cầu khấn cho toàn bộ thành viên trong nhà hoặc từng người trong gia đình sẽ ra khấn một cách trang nghiêm. Bạn chờ đến khi cúng xong lúc nhang sắp tàn, hãy tiến hành đốt giấy tờ vàng mã nhé. Thông thường, bàn cúng giao thừa không cần dọn dẹp ngay mà để đến sáng hôm sau.

Thời Gian cúng giao thừa trong nhà: bạn cần thực trước khi tiến hành cúng ngoài trời. Trong quá trình cầu khấn, bạn nên khấn và cầu các vị thần trông nhà cửa là thần Thổ Công cho phép ông bà tổ tiên về nhà chơi Tết cùng với con cháu. Cúng giao thừa luôn là nghi thức quan trọng nhất trong năm, do đó chúng ta phải chuẩn bị mọi thứ tươm tất và kĩ lưỡng nhất để bày tỏ lòng thành kính và tôn trọng với những vị thần – người đã đồng hành với cả gia đình trong suốt 1 năm.

IV. Văn Khấn Cúng Giao Thừa.

Văn khấn cúng Giao thừa ngoài trời – Theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam – Nhà xuất bản Văn Hóa Thông tin.

• Nam mô A Di Đà Phật (Ba lần)
• Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Kính lạy :
• Đức đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật .
• Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần .
• Ngài Cựu niên Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan
• Ngài đương niên Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan.
• Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .
• Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa . Ngài định Phúc Táo quân . Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn
• Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này .
• Nay là giờ phút Giao thừa năm Canh Tý
• Chúng con là :………………
• Ngụ tại :………………….
• Phút thiêng Giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, Tam Dương khai Thái, vạn tượng canh tân. Nay Ngài Thái tuế chí đức tôn Thần trên vâng lệnh Thượng Đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt . Quan cũ về Triều để khuyết, lưu Phúc, lưu Ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban Tài tiếp Lộc. Nhân buổi tân Xuân, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa vật phẩm, nghi lễ cúng trần, dâng lên trước Án. Cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm hương dốc lòng bái thỉn
• Chúng con kính mời : Ngài Cựu niên đương cai Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần,
• Lý Tào phán quan, Ngài đương niên Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan. Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương . Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Ngài Phúc Đức chính Thần. Các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Long mạch tài Thần. Ngài Bản Gia Táo Quân. Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này. Cúi xin giáng lâm trước Án, thụ hưởng lễ vật.
• Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình n , tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
• Dãi tấm lòng thành, Cúi xin chứng giám .
• Cẩn cáo.